Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2016

Κίνηση σε πολλές διαστάσεις

Δακτυλογραφόντας ένα μικρό κείμενο νωρίς σήμερα το απόγευμα ένιωσα από τα τρίσβαθα της ψυχής μου μία ατέλειωτη υπαρξιακή ανία, μία πλήξη, μία καταβύθιση στην ρουτίνα και μία μεγάλη σειρά από τέτοια ζοφερά συναισθήματα, πράγμα που με έκανε να αφήσω για λίγο το πληκτρολόγιο και να σκεφτώ τί μπορεί να τα προξένησε, μιας και ακριβώς εκείνη τη στιγμή δεν έβλεπα κάποιον προφανή λόγο να οδηγεί σε αυτά. Μετά από λίγη σκέψη - προϊόν στιγμιαίας έμπνευσης - κατέληξα στο συμπέρασμα ότι αυτό που μπορεί τελικά να φταίει είναι η ανάγκη «κίνησης» σε μία ακόμα διάσταση.


Αλλά ας πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή. Τι είναι η διάσταση; Γενικότερα μπορούμε να δούμε την διάσταση σαν το πλήθος των δυνατών κάθετων μεταξύ τους διευθύνσεων προς τις οποίες μπορούμε να κινηθούμε ή να αναλύσουμε κατά μοναδικό τρόπο την κίνησή μας ως προς αυτές, αν και αυτό δεν είναι αρκετά εξυπηρετικό ούτε και πολύ διαφωτιστικό. Πιο ελεύθερα και λίγο πιο αφηρημένα θα μπορούσαμε να δούμε την διάσταση σαν έναν δείκτη του βαθμού ελευθερίας που έχουμε στην «κίνησή» μας. Με άλλα λόγια, όσο πιο μεγάλη είναι η διάσταση του χώρου στον οποίον μας επιτρέπεται να κινηθούμε, τόσο πιο «πολλές» επιλογές έχουμε σε σχέση με το προς τα πού μπορούμε να πάμε. Για παράδειγμα, αν η διάσταση του χώρου μέσα στον οποίον ζούμε είναι ίση με ένα, τότε μπορούμε να πάμε μόνο μπροστά ή πίσω, ενώ αν ζούμε σε έναν χώρο δύο διαστάσεων (πάνω στην οθόνη του υπολογιστή μας για παράδειγμα) τότε μπορούμε να κινηθούμε προς πολύ περισσότερες κατευθύνσεις (βόρεια, νότια, ανατολικά, δυτικά κ.ο.κ.). 

Εδώ έρχεται ένα άλλο ερώτημα, αρκετά ενδιαφέρονŠ· πώς μπορούμε να μεταβάλλουμε την διάσταση; Σε ότι αφορά την μείωση, η απάντηση είναι σχετικά απλή και φάινεται ξεκάθαρα από το επόμενο παράδειγμα: Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε πάνω σε μία πολύ μεγάλη επίπεδη επιφάνεια, ένα χαρτί, ας πούμε. Επομένως μπορούμε να κινηθούμε προς κάθε κατεύθυνση που δείχνει η «πυξίδα» μας (άρα είμαστε στις δύο διαστάσεις). Αν θέλουμε να βρεθούμε στην μία διάσταση, τότε μπορούμε πολύ απλά να περιοριστούμε πάνω σε μία ευθεία διαδρομή που θα χαράξουμε πάνω στο χαρτί. Τότε οι μόνες δυνατές διευθύνσεις κίνησης πάνω στην ευθεία που χαράξαμε θα είναι η προς τα εμπρός και η προς τα πίσω. Έτσι, παρ' όλο που θα συνεχίζουμε να ζούμε σε έναν χώρο δύο διαστάσεων, ο τρόπος κίνησής μας επί της ουσίας μας οδηγει στο να «βιώνουμε» μόνο την μία διάστασή του.

Από την άλλη, σε ότι αφορά την αύξηση της διάστασης τα πράγματα είναι λίγο πιο περίπλοκα. Ας πάρουμε και πάλι το παράδειγμα στο οποίο ζούμε πάνω σε ένα μεγάλο επίπεδο χαρτί. Τότε, όπως είδαμε ζούμε, ευχάριστα, στις δύο διαστάσεις μας με τις πολλές δυνατότητες κίνησης. Ας υποθέσουμε τώρα ότι κάτι μέσα μας ας ωθεί στο να ξεφύγουμε από τον κόσμο στον οποίο ζούμε και να αρχίσουμε να χωροπηδάμε, να κινούμαστε προς νέες διευθύνσεις, να «αναδιπλώσουμε» το χαρτί πάνω στο οποίο ζούμε και να του προσδώσουμε κάτι καινούργιο για αυτό· το ύψος.

Ε, και λοιπόν; 

Από όταν πρωτο-ερχόμαστε στον κόσμο διαρκώς μεταβάλλουμε τον αριθμό της διάστασης του σύμπαντος μέσα στον οποίο ζούμε ή, ακόμα καλύτερα, του σύμπαντος το οποίο κατασκευάζουμε, με τις επιλογές μας ή με τις επιλογές των άλλων, για να ζήσουμε μέσα του. Για παράδειγμα, όσο είμαστε ακόμα μικρά παιδιά, λίγα πράγματα μας απασχολούν συνειδητά πέρα από τις βασικές μας βιωτικές ανάγκες και την αφομοίωση του υλικού περιβάλλοντός μας. Έρχεται όμως μία στιγμή που αρχίζουμε να κινούμαστε σε μία ακόμα κατεύθυνση· αυτήν της ενεργού και συνειδητής αλληλεπίδρασης με το έμβιο περιβάλλον μας, οπότε και το σύμπαν που φιλοξενεί τη ζωή μας αποκτά μία ακόμα διάσταση.

Κάπως έτσι λοιπόν, κάθε φορά που κάποια υπαρξιακή ανία μας χτυπά την πόρτα είναι επί της ουσίας η κλήση για μία ακόμα αναδίπλωση των έως τώρα συνηθειών μας που μας φωνάζει και μας ζητά να βάλουμε μία ακόμα διάσταση στο σύμπαν που ζούμε, να αυξήοσυμε άλλο λίγο τον βαθμό ελευθερίας στην κίνησή μας μέσα σε αυτό. Αλλά προς Θεού, όχι να προσθέσουμε μία ακόμα συνήθεια όμοια στην δομή και στην φύση με αυτές που ως τώρα έχουμε! Διότι, θα ήταν σαν, απλώς, μέσα στο επίπεδο σύμπαν της ζωής μας να εμπλουτίζουμε την παλέτα της κίνησής μας με μία ακόμα διεύθυνση σαν όλες τις άλλες - είναι άραγε τόσο διαφορετική η ανατολή κι η δύση απ' τον βορρά και τον νότο όταν αυτή η ώρα έχει έρθει;

Είναι λοιπόν η ανία αυτή ένα καμπανάκι που χτυπά για τρίτη φορά και μας ζητά την ριζική αλλαγή του όλου σύμπαντος στο οποίο ζούμε και την διαμόρφωση ενός νέου σύμπαντος μέσα στο οποίο εκτός από την έως τώρα ζωή μας θα χωράει και ένα τεράστιο πλήθος άλλων συνηθειών, ένα πλήθος συνηθειών που ως τότε δεν είχαμε γνωρίσει  - όπως όταν αρχίσαμε να επικοινωνούμε συνειδητά με τον κόσμο γύρω μας. 

Μία τέτοια αλλαγή όμως είναι κάτι που ο καθένας βρίσκει - πιθανώς - μόνος του, γιατί είναι μία αλλαγή που δεν έχει όμοιά της σε κανένα άλλο «παράλληλο» σύμπαν, σε κανέναν άλλο άνθρωπο γύρω μας.

Μετά από αυτές τις σκέψεις συνέχισα, πάντως, να δακτυλογραφώ αυτό που είχα αφήσει στην μέση...

Και κάτι για ένα γλυκό βράδυ:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου